"HYBRIDE WARMTEPOMPEN ZIJN NIET DÉ OPLOSSING"

CTC-DIRECTEUR BRUNO HAEMERS HEKELT PROMOTIE VAN FOSSIELE BRANDSTOFFEN

Dat sommige stemmen in het energiedebat nog steeds pleiten voor hybride installaties – waarbij een traditionele ketel en een warmtepomp worden gecombineerd – gaat er bij CTC-directeur Bruno Haemers niet in. "Fossiele brandstoffen moeten er volledig uit, dat wéten we."  

WARMTEPOMPMARKT

"Het klopt dat de snelle groei van de warmtepompmarkt is stilgevallen", zegt Haemers. "De urgentie om van (Russisch) gas af te stappen is wat verminderd en de energieprijzen zijn opnieuw gestabiliseerd. Bepaalde verwarmingsfabrikanten pleiten daarom voor hybride warmtepompen als een soort pragmatische oplossing: het zou een goede tussenoplossing zijn voor mensen wier woning nog niet volledig geïsoleerd is of van voldoende warmteafgiftesystemen is voorzien."

"Bij renovatieprojecten wordt te snel besloten dat een warmtepomp geen optie is. Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 2 woningen in België vandaag warmtepompklaar is"

"Bij renovatieprojecten wordt te snel besloten dat een warmtepomp geen optie is. Maar uit onderzoek blijkt dat 1 op de 2 woningen in België vandaag al klaar is voor een warmtepomp. Er heersen nog te veel misverstanden over de mogelijkheden van elektrisch verwarmen. Ook hogetemperatuurwarmtepompen met propaan (R290) als koudemiddel worden bijvoorbeeld steeds efficiënter – elke warmtepomp werkt trouwens sowieso efficiënter dan een verwarmingsketel.”

BELEID MOET INGRIJPEN

Toch moet er volgens Haemers nog iets veranderen voor ons land massaal op de warmtepomp kan overstappen, namelijk: de prijsverhouding tussen fossiele brandstoffen en elektriciteit. "Die ratio zit vandaag op 3,7. Dat wil zeggen dat het maar liefst 3,7 keer duurder is om op elektriciteit te verwarmen dan op gas. Daarmee bengelen we bijna helemaal achteraan het Europese peloton."

"Zelfs de efficiëntiewinst van een warmtepomp ten opzichte van een gasketel kan dat enorme prijsverschil niet overbruggen. Toen de gasprijs tijdens de pandemie de hoogte in schoot, was er een stormloop op warmtepompen. Dat toont aan dat mensen wel degelijk willen investeren in duurzame verwarming, maar dan moet het beleid daar ook op afgestemd worden."

"We weten dat we zo snel mogelijk moeten afstappen van fossiele brandstoffen. Tegen 2050 moeten we allemaal verwarmen met hernieuwbare energie en elektrificatie zal daar zowat de allerbelangrijkste technologie in worden. Ik ben dus van mening dat we moeten evolueren richting het 'de vervuiler betaalt'-principe. Een taxshift is onvermijdelijk."

"Door hybride als tussenoplossing te beschouwen, blijft de perceptie heersen dat we met fossiele brandstoffen kunnen blijven verwarmen. Terwijl een verwarmingsinstallatie geen kortetermijninvestering is: mensen vernieuwen hun installatie maar om de 15 à 20 jaar. Door hybride installaties te promoten, verliezen we dus heel veel kostbare tijd. Een luxe die we ons veroorloven maar eigenlijk niet hebben!"

50 TOT 70% MINDER VERBRUIK: RUIM ONVOLDOENDE

"Volgens studies verbruikt een hybride oplossing 50 tot 70% minder gas. Dat is een stap in de goede richting, maar het is totaal onvoldoende. Als we de klimaatverandering willen tegengaan, moeten we veel ambitieuzer zijn en mogen we geen vrede nemen met een reductie van minder dan 100%." 

"Maar ook qua rendement rijzen er nog steeds te veel onterechte twijfels. Een warmtepomp verbruikt, energetisch gezien, zo ‘n 3 à 5 keer minder energie dan een gasketel. En ook bij extreem lage buitentemperaturen tot -22 °C worden – afhankelijk van de warmtepomp – nog COP’s van 2 gehaald. Het wordt echt wel tijd dat we naar onze Scandinavische collega’s kijken en daar de juiste conclusies uit trekken."

MAATSCHAPPELIJKE KOST

"Waar amper over gesproken wordt, is de maatschappelijke kost van hybride oplossingen. Die blijft door het gebruik van fossiele brandstoffen stelselmatig oplopen: er moeten dure maatregelen genomen worden om de gevolgen van de klimaatverandering tegen te gaan, terwijl er te weinig actie ondernomen wordt aan de bron van de problemen. Het is een catch 22: je kan niet switchen naar fossielvrij als je stelselmatig fossiel blijft ondersteunen."

"De verwarmingsmarkt is een grote, veelzijdige markt en daarom spelen er ook commerciële productie- en bedrijfsbelangen mee, dat begrijp ik. Maar maatschappelijk gezien is elke dag dat we nog afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen een verloren dag." 

"Niemand kan zich vandaag nog voorstellen dat we ooit verwarmden met kolen. Wel, die richting moeten we met gas en stookolie ook uit"

"De warmtepompmarkt heeft een nieuwe boost nodig, dat klopt. Maar hybride promoten is daar niet de oplossing voor. We weten dat we op weg zijn naar klimaatneutraliteit, laat ons dan ook de juiste beslissingen nemen om dat zo snel mogelijk te doen."

"Niemand kan zich vandaag nog voorstellen dat we ooit verwarmden met kolen. Wel, die richting moeten we met gas en stookolie ook uit. Zweden, het thuisland van CTC, heeft bewezen dat het kan. Sinds de oliecrisis in de jaren '80 heeft men daar resoluut gekozen om fossiele brandstoffen uit te faseren en hernieuwbare energie uit te bouwen. Zo is er een meteen een sterke basis voor elektrificatie gelegd."

"De energietrein staat al lang niet meer stil, maar we kunnen er nog steeds opspringen. Laat ons die sprong nu zeker niet missen."